Sam rozpad małżeństwa i trudności życia małżeńskiego nie przesądzają automatycznie o nieważności małżeństwa. Przyczyny nieważności małżeństwa należy szukać przede wszystkim w okresie narzeczeństwa oraz w momencie zawierania małżeństwa, dlatego opisując te okresy w skardze powodowej należy podać jak najwięcej argumentów potwierdzających zaproponowany tytuł prawny.
Osoba, która chciałaby prowadzić sprawę o stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa, powinna zredagować skargę powodową w oparciu o zamieszczony poniżej wzór i wraz z wyszczególnionymi we wzorze załącznikami złożyć ją osobiście w kancelarii sądu (w godzinach przyjmowania petentów) lub wysłać listem poleconym na adres sądu. Strona powodowa zobowiązana jest ponadto do dostarczania podczas toczącego się procesu potrzebnych adresów, dowodów i dokumentów istotnych dla sprawy (np. świadectwo obdukcji lekarskiej, dokumentacja medyczna, listy prywatne, zdjęcia itp.), które potwierdzą niezbicie tezy zawarte w skardze powodowej albo ujawnione podczas składania zeznań.
Sprawy rozpatrywane są według kolejności wpływania. Czas trwania sprawy jest uzależniony od wielu okoliczności (często niezależnych od sądu), jak: forma procesu, duża ilość spraw, zamieszkanie stron lub świadków za granicą; przekładanie przez strony lub świadków terminu przesłuchania itp.
Sprawa zakończona wyrokiem stwierdzającym nieważność zawartego małżeństwa podlega wykonaniu, chyba że jedna ze stron lub obrońca węzła zgłosi apelację w terminie 15 dni od wydania wyroku.
Sprawa zakończona wyrokiem orzekającym, że nie można udowodnić nieważności przedmiotowego małżeństwa z zaproponowanych tytułów, może być na wniosek którejś ze stron przesłana do ponownego rozpatrzenia na stopniu apelacyjnym przez Sąd Metropolitalny w Katowicach, bądź na wyraźne życzenie składającego apelację – przez Trybunał Roty Rzymskiej.