Emerytowany arcybiskup Genui. Urodził się 14 stycznia 1943 roku w Pontevico (Brescia, Włochy). Święcenia kapłańskie przyjął 29 czerwca 1966 roku, a w 1969 roku uzyskał tytuł doktora filozofii na Uniwersytecie w Genui. W latach 1966–1985 pełnił funkcję proboszcza w San Pietro e Santa Teresa di Bambino Gesù w Genui. Wykładał metafizykę i współczesny ateizm na Wydziale Teologicznym Północnych Włoch, był kierownikiem i wykładowcą Wyższego Instytutu Nauk Religijnych w Genui oraz dyrektorem Apostolatu Liturgicznego, pełnił funkcję wikariusza biskupiego i kierownika duchowego seminarium. 3 stycznia 1998 roku został mianowany biskupem Pesaro, a 7 lutego przyjął święcenia biskupie. 11 marca 2000 roku został mianowany arcybiskupem.
W latach 2002–2005 był sekretarzem Komisji Edukacji Konferencji Episkopatu Włoch. 20 czerwca 2003 roku został mianowany ordynariuszem polowym Włoch, a w 2005 roku – sekretarzem Komisji Kultury i Komunikacji Społecznej Konferencji Episkopatu Włoch. 29 sierpnia 2006 roku został arcybiskupem Genui, 24 września objął archidiecezję. Dwa dni później został wybrany na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Ligurii. 7 marca 2007 roku Benedykt XVI mianował go przewodniczącym Konferencji Episkopatu Włoch. W październiku 2011 roku został wybrany na wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Episkopatów Europy. Uczestniczył w konklawe w marcu 2013 roku, które wybrało papieża Franciszka. 8 października 2016 roku został mianowany przewodniczącym Rady Konferencji Episkopatów Europy (CCEE). Kreowany kardynałem przez Benedykta XVI na konsystorzu 24 listopada 2007 roku z kościołem tytularnym Gran Madre di Dio.